Villas The Book : Architectuur (part 1)

 

We kozen ervoor om de schijnwerpers te richten op het werk, de uitstraling en het talent van enkele architecten van de 21e eeuw. Architecten van bij ons en van elders, oudere en jongere, met sterallures of discreet. We stellen duidelijk dat hedendaagse architectuur geen stroming op zich is. Stromingen, zoals het modernisme, het neoclassicisme of het futurisme, zijn altijd verbonden met een specifieke periode. Een architecturale stroming is dus een specifieke keuze waarin zich de samenleving van een bepaald tijdsgewricht weerspiegelt. De architecten die we willen voorstellen hebben als gemeenschappelijk kenmerk de wil om een bepaald idee naar voren te brengen van de pure, bijna heilige schoonheid der dingen. Niet neo-dit of post-dat, maar een kunst ontdaan van de littekens van elke zelfvoldaanheid en van de grootste subjectiviteit: die van het hart. Vind alle talenten in VILLAS 112, The Book, collector verkrijgbaar in de boekhandel.

1/ Bjarke Ingels

Yes is More! Deze enthousiast klinkende slogan kenmerkt de architectuurstudio Bjarke Ingels Group (BIG), een wedstrijdvedette die overal ter wereld de spectaculairste projecten in de wacht sleept.

‘VM Houses’, een woonproject in 8-vorm, in Kopenhagen; ‘People’s Building’ en het ‘Deens paviljoen’ op de Expo 2010 in Shanghai; ‘VIA 57 WEST’ in New York; de grote asymmetrische boog van het Maison de l’Économie créative et de la Culture en Nouvelle-Aquitaine (MÉCA), in Bordeaux; of de woontoren aan Howe Street 1480 in Vancouver … Het zijn maar enkele van de architecturale hoogstandjes van de Bjarke Ingels Group (BIG) uit Kopenhagen.

Bjarke Ingels (48) is geboren in de Deense hoofdstad, waar hij aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten zijn architectuurdiploma behaalde. Het verhaal gaat dat hij zich inschreef voor animatiefilm maar zich daar ontpopte tot designfanaat. Hij zette zijn studies voort aan de Escola Tècnica Superior d’Arquitectura in Barcelona en ging aan de slag bij Rem Koolhaas (Studio OMA) in Rotterdam. Daar werkte hij met Josh Ramus aan de ‘Seattle Public Library’. In 2001 richtte hij met de Belg Julien De Smet in Brussel PLOT op. Ze ontmoetten elkaar bij OMA, maar gingen vanaf 2006 hun eigen weg. De ene heeft toen JDS Architects opgericht, met kantoren in Brussel en Kopenhagen, en Bjarke Ingels hield BIG boven de doopvont. Daar werken nu in kantoren wereldwijd ruim 540 mensen. Het is een van de meest gehypte architectuurbureaus van de planeet. En ook een van de gekste en bloeiendste, wordt gezegd.

Monumentaal van dichtbij, zichtbaar van ver.

Ingels heeft iets van een rockster en lanceert zo’n tien ideeën per seconde. In Manhattan stelde hij voor het World Trade Center (2WTC) een tweede grote toren in trapvorm voor. Hoogte 410 m! Wait and see! In Californië tekende hij de nieuwe hoofdzetel van Google. In Denemarken werkte hij aan een reusachtige afvalverbrandingsinstallatie, met op het hellende dak een skipiste … Het magazine Time vond hem in 2018 zelfs een plaatsje waard in zijn lijst van 100 invloedrijkste personen ter wereld. Voor Artemide bedacht hij een lichtgevend ‘object’ met de allerminimaalste vorm denkbaar: de lijn (La Linea), maar met zo goed als oneindig veel mogelijkheden. Het betreft een flexibele lichtgevende buis in silicone die rechtstreeks ter plaatse geïnstalleerd wordt, langs de gekste tracés, waaronder die van een ‘alphabet’, waarvoor BIG de lettertekens ontworpen zou hebben. De techniek, op basis van leds, maakt het zelfs mogelijk om stukken aan elkaar te zetten tot een potentieel eindeloze lijn.

En waar droomt zo’n man nog van? Wel, van een huis bouwen … op Mars!

big.dk

2/ Nicolas Schuybroek

In de warmte van het minimalisme ontwikkelt Nicolas Schuybroek een aanpak met een centrale plaats voor emotie en sereniteit in al zijn projecten

Architectuur was voor de jonge Nicolas een openbaring. De ontdekking van Le Corbusiers betonnen klooster van La Tourette, waarin ook heel zijn kleurenkunst tot uiting komt, bracht hem in contact met de menselijke dimensie. Eenzelfde extase stond hem te wachten bij het werk van Hans van der Laan, de Nederlandse architect en benedictijner monnik. Ze dragen bij tot de monastieke stijl, waarin hij zijn eigen verwezenlijkingen gaat tekenen. De bijzondere behandeling van ruimten, volumes en licht heeft hij naar zijn hand gezet, vertrekkend vanuit het beperkte palet aan materialen dat kenmerkend is voor deze manier van bouwen. Creatieve inspiratie vindt hij in uiteenlopende bronnen, het Russische constructivisme … de kunstenaars van de Land art-beweging, … en de hedendaagse dans met zijn visuele kracht, ondanks uiterst beperkte middelen. Aan de overheersende materialen van de architectuur voegt hij een beperkt assortiment toe aan rijke texturen van steen, hout, pleisterwerk en metaal, met een uiteenlopend patina, ter compensatie van het schaarse aantal. Steen maakt natuurlijk de link met de schil van het gebouw en brengt buiten naar binnen. Nicolas gaat altijd op zoek naar materialen met diepte, met een ziel en de bijzondere eigenschap het licht te vangen. Hij benadert elk designobject of meubelstuk ook als microarchitectuur. Denk maar aan het tinnen kookeiland voor Obumex, of de accessoires die hij ontwierp voor het merk When Objects Work. Het zijn heuse functionele beeldhouwwerkjes, met grafische en pure lijnen die de schoonheid van de materialen bezingen.

ns-architects.com

3/ Odile Decq

Odile Decq laat architectuur rijmen op avontuur. Visueel choqueren, een statement in rood en zwart … Banaal wordt het nooit.

 

Van de Fantôme, het restaurant van de Opéra de Paris, in dialoog met zijn 19de-eeuwse gebouw, tot de Antares-toren in Barcelona, die het onafhankelijkheidsstreven van de Catalaanse regio weerspiegelt … De interventies van Odile Decq gaan steevast gepaard met een boost aan dynamisme. Zij blaast ruimten (nieuw) leven in. Dwars tegen alle trends in, speelt deze markante persoonlijkheid handig met golvende, buigende en gebroken lijnen, staal, glas, spiegels en contrasterende kleuren. Zij absorbeerde de punkrockcultuur van de jaren 1980, die een gezicht gaf aan het moderne Londen en houdt ons als een spiegel een compleet universum voor van stedenbouw, architectuur, design en kunst. In 1996 kreeg ze op de Biënnale van Venetië de Gouden leeuw voor architectuur en in 2022 won ze ook de Chicago Atheneum International Award. Ze innoveert op alle niveaus van het proces, terwijl haar creatieve vrijheid haar voorbij de grenzen stuwt van haar eigen comfortzone. Altijd weer weet haar rebelse werk codes te doorbreken, en niet alleen in zijn omgang met historische contexten. Zij gaat over de tongen, laat niemand onverschillig. Studio Odile Decq bestaat uit een klein team van 15 mensen. Dat is het geschikte formaat om haute couture maatwerk af te leveren: onderzoeken, werven bezoeken en samenwerken met de ambachtslui. Als initiatiefneemster en oprichtster van twee architectuurscholen in Frankrijk is Odile Decq ook het symbool van een generatie van professionals die uitblinken in eigenheid en ongeremde zelfexpressie. Uit haar werk spreekt de claim dat architecten in de eerste plaats kunstenaars zijn.

4/ OMA

OMA is een internationaal bureau en een architectenpraktijk met 8 partners die werkzaam is binnen de traditionele grenzen van architectuur en stedenbouw.

OMA is de oprichter van onderzoeks- en designstudio AMO, dat architecturaal denken toepast op andere domeinen. OMA heeft kantoren in Rotterdam, New York, Hong Kong, Doha en Australië. Momenteel werken ze in Berlijn (Kaufhaus des Westens, KaDeWe), voor The Factory in Manchester, aan het CMG Times Center in Shenzhen en de Simone Veil-brug in Bordeaux. Bij de recent afgewerkte projecten vermelden we het Taipei Performing Arts Center, Norra Tornen in Stockholm, het MEETT Toulouse Exhibition and Convention Center en een nieuw gebouw voor het Brighton College. Oudere verwezenlijkingen zijn de Fondazione Prada in Milan, het Garage Museum of Contemporary Art in Moskou, het Casa da Música in Porto en de centrale bibliotheek van Seattle. Het Taipei Performing Arts Center telt 3 zalen rondom een centrale kubus. Het vertegenwoordigt het theater van de toekomst, met flexibele ruimten waarbinnen ook nieuwe verbindingen mogelijk worden tussen podium en coulissen, spelers en publiek. Voor Galleria, de grootste franchising-winkelketen van Korea, bouwden ze een zetel met een gevel in mozaïeken en getextureerde steen, als knipoog naar de natuur in het nabijgelegen park. De vele facetjes in glas verwijzen naar de commerciële en culturele activiteiten. En in Berlijn begeleiden ze de renovatie van het KaDeWe, het historische grootwarenhuis, waarvan de monolithische massa opgedeeld werd in kleinere ruimten gericht op een uiteenlopend hedendaags cliënteel en nieuwe vormen van verkeer. Het geheel kreeg een glazen dak en een koer in open lucht, met een adembenemend uitzicht over de stad (oma.com).

5/ Herzog & de Meuron

Het Zwitserse architectenduo, winnaars van de Pritzkerprijs 2001, rijgt overal ter wereld de spectaculairste projecten aan elkaar.

Herzog & de Meuron is een partnership geleid door twee Zwitserse architecten, Jacques Herzog en Pierre de Meuron, die in 1978 in Bazel het bureau oprichtten. Ondertussen telt het internationale team zes partners, een 40-tal vennoten en 380 medewerkers die werken op projecten in Europa, Amerika en Azië.

Sinds meer dan veertig jaar veroveren ze ondertussen de wereld met grandioze architectuur, ontsproten aan hun bijzonder inventieve geesten.

In New York bouwden ze ‘56 Leonard Street’, een volledig uit glas bestaande hoge woontoren, waarvan de gedifferentieerde eenheden en de overkragingen een korrelige gevel vormen die het uitzicht van het hele gebouw bepaalt.

Iwan Baan – 56 LEONARD STREET – New York, USADit meesterwerk van Herzog & de Meuron staat bekend als ‘Jenga’ en heeft de ‘skyline’ en het uitzicht van Lower Manhattan grondig gewijzigd. Het magazine Engineering News-Record noemde het in 2017 als woonproject “het beste van het beste”. Vóór de ingang heeft zich een werk genesteld van de Brits-Indiase kunstenaar Anish Kapoor, dat bekendstaat als ‘The Bean’.

Naast de Elbe, boven op een voormalig bakstenen magazijn bevindt zich het nieuwe symbool van de stad Hamburg, die zich niet langer alleen als havenstad maar ook als muziekstad profileert: de Elbe-filharmonie. De architecten hebben het gebouw opgevat als een glazen omhulsel met holten en bulten en een golfende kam. Binnenin bevinden zich, tussen een hotel en luxeappartementen, twee auditoria. Het indrukwekkende gebouw omvat ook drie muziekzalen, met een zeer uiteenlopende muzikale programmatie, een uiterst volledig educatief programma en het Plaza, een uitzichtplatform, 37 meter boven de grond, vanwaar de bezoekers een weids uitzicht hebben over de stad.

6/ Glenn Sestig

Glenn Sestig realiseert lokale en internationale architectuur en interior design

De Belgische architect studeerde aan het Henry Van De Velde Instituut in Antwerpen en startte in 1999 zijn eigen architectenbureau. Zijn werk is monolithisch en intuïtief, maar altijd met een sterke, verfijnde architecturale identiteit. Eerst lag zijn klemtoon op luxewinkels en luxekapsalons maar sinds 2008 is hij meer en meer actief in residentiële projecten. Glenn Sestig handhaaft zijn succes al meer dan twee decennia met wereldwijde prestaties, waarbij hedendaags ontwerp samenkomt met elegantie. In zijn creaties zie je duidelijk de modernistische traditie van België, met zijn minimalisme en less-is-more elegantie. Zen-filosofie met Scandinavische esthetiek staan op de voorgrond als kenmerk. Zijn werkwijze: extreme precisie, constructies met architecturale horizonlijnen, buitengewone proporties en perspectieven. Onder zijn klanten vind je onder meer schilder Luc Tuymans en ontwerper Raf Simons

7/ Frank (Owen) Gehry

Paus van de deconstructivisme en de belangrijkste architect van onze tijd.

Het Guggenheim in Bilbao, het Vitra Museum, de Fondation Vuitton … en niet te vergeten zijn eigen woning in Santa Monica … Frank O. Gehry is een vedette. Hij begon zijn carrière in 1962 in Los Angeles, met de oprichting van zijn eigen bureau, dat vanaf de jaren 2000 zou uitgroeien tot Gehry Partners, LLP. Hij wist zijn creatief genie bot te vieren in poststructuralistische constructies uit een mix van hout, metaal en glas. Organische golfvormen, korte stroken, gebroken hoeken … vormen het vocabularium achter de 3D-software waarmee hij zijn extravagante gebouwen realiseert. Het programma werd oorspronkelijk ontwikkeld voor de ruimtevaartindustrie. Wat het denkwerk betreft wordt beweerd dat de meester zijn unieke volumes vanuit papierproppen ontwerpt. Op zijn 92ste is Frank O. Gehry nog niet uitgepraat. Zo zal hij in 2025 in Abu Dhabi nog een Guggenheimmuseum openen, dat bijna oogt als een kathedraal (foga.com).