Art nouveau / Art deco

Deze 2 stromingen worden vaak met elkaar verward, maar zijn heel verschillend.

Art nouveau viert elegante rondingen, organische vormen en de rauwe kracht van de natuur, met dynamische zweepslagmotieven en lange lijnen;

Art deco kenmerkt zich door rechte lijnen, scherpe hoeken en geometrische vormen.

De Art nouveau periode bloeide tussen 1890 en 1914, maar begon kort voor de Eerste Wereldoorlog te vervagen en maakte langzaam plaats voor een modernere esthetiek: Art deco, kort voor “decoratieve kunsten”; het betreft architectuur, vooral interieurarchitectuur (wandtapijten, glas-in-lood, ijzerwerk, schilderijen en ornamentele sculpturen), en meubels (meubelmakerij, keramiek, zilverwerk, enz.). De ontwerpers gebruiken principes gebaseerd op kleur, symmetrie, geometrie en kubisme om hun stukken te creëren.

Dit jaar staan er 4 categorieën op het menu, waaronder een aantal “juweeltjes” uit de volgende selectie.

1/DE “ESSENTIAL”

Must-see plaatsen die je één keer in je leven gezien moet hebben.

Hotel Solvay

Hôtel Solvay werd in 1894 gebouwd voor Armand Solvay. Het project werd toevertrouwd aan de architect Victor Horta, die al zijn artisticiteit gebruikte om een grandioos Art nouveau-gebouw te creëren. Kostbare materialen zoals meer dan 20 verschillende soorten marmer en talloze zeldzame houtsoorten in oranjerode tinten versterken de sfeer van luxe die de architect voor ogen had. Een majestueus gekleurd glazen dak domineert het trappenhuis.

Het gebouw staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en de renovatiewerkzaamheden zijn net begonnen.

Louizalaan 224, Elsene

 

Van Buuren museum en tuinen

Van Buuren Museum en tuinen; het Art deco huis van de Van Buurens, een Nederlands mecenaat. In 1928 ontwierpen de Belgische architecten Léon Emmanuel Govaerts en Alexis Van Vaerenbergh deze prachtige villa, waarvan de buitenarchitectuur typisch is voor de Amsterdamse School. Het interieur is een mooi Art deco ensemble, waarbij alle meubels, tapijten, schilderijen en voorwerpen op hun oorspronkelijke plaats zijn gebleven, wat het huis een levendige sfeer geeft.

De Van Buuren tuin rond het museum, ontworpen door Jules Buyssens en René Pechère, is een meesterwerk van landschapsarchitectuur uit de jaren 1920 en bestaat uit zes gebieden die in alle seizoenen kunnen worden bezocht: de grote rozentuin, de kleine rozentuin, de pittoreske tuin, het labyrint, de boomgaard en de romantische geheime tuin van het hart.

Léo Errera Laan 41, Ukkel

 

De voormalige Josaphat schoolgroep

De vroegere schoolgroep Josaphat, een scholencomplex in art-nouveaustijl ontworpen tussen 1900 en 1907 voor de gemeente Schaarbeek door architect Henri Jacobs. Met zijn monumentale gevel ontwierp deze architect, gespecialiseerd in schoolarchitectuur, niet alleen de plannen maar ook alle details en het meubilair.

In het hele complex werd veel belang gehecht aan natuurlijke verlichting, met een systeem van binnenpleinen die voor veel natuurlijk licht zorgen. Prachtige plafonds met zichtbare metalen balken en smeedijzeren balustrades met op planten geïnspireerde motieven en eiken leuningen die typisch zijn voor Art nouveau.

Mis de prachtige graffiti van Privat Livemont niet, zowel op de gevels als binnen.

Haechtsesteenweg 266, Schaarbeek

 

2/DE ”CLASSIC”

Stichting Koningin Elisabeth voor geneeskunde

De Koningin Elisabeth Stichting voor Geneeskunde, gebouwd op de site van het Brugmann ziekenhuis op initiatief van Koningin Elisabeth in 1927 om onderzoek en contacten tussen onderzoekers en clinici aan te moedigen. De twee architecten, Henry Lacoste en Lucien De Vestel, kozen voor roodbruine bakstenen gevels en gekleurde friezen.

Binnen is de uitzonderlijke Art deco decoratie vrijwel intact gebleven. De muren van de drie trappenhuizen zijn bekleed met verticale marmeren banden, de trappen zijn van granito met leuningen van gepolijst beton, de vloeren zijn van porcellanato tegels en de glas-in-loodramen zijn geïnspireerd op de ornamentele motieven en contrasterende kleuren van het oude Egyptische decor. Een grote bibliotheek met houten lambrisering op twee verdiepingen.

Jean Joseph Crocqlaan 3, Laken

 

De Taverne l’Espérance

Typisch voor de buurt is Taverne l’Espérance, niet ver van de rue Neuve, een prachtige brasserie die haar ouderwetse sfeer heeft weten te behouden. In 1930 veranderde architect Léon Jean Joseph Govaerts het gebouw in een hotel en taverne in de zuiverste art-decostijl.

Veel van het originele meubilair is bewaard gebleven, waaronder banken, bloembakken, lampen, lambrisering en een bar, die allemaal getuigen van de sfeer van weleer.

Finistèrestraat 1/3, Brussel

 

Hôtel Otlet

Het Hôtel Otlet, een hoekhotel met een Art nouveau gevel ontworpen door de architect Octave Van Rysselberghe, is een verrassend stukje architectuur, met asymmetrische maar zeer sobere elementen die de tegenpool vormen van de rococo uitspattingen van sommige Art nouveau architecten. Het interieur, ontworpen in samenwerking met Henry van de Velde, is gebouwd rond een monumentale trap die naar de verschillende kamers leidt.

Florencestraat 13, Brussel

 

3/DE ”PRE-NEW”

Het voormalige kantoorgebouw van RVS

In de Koningsstraat staat de gevel van een voormalig kantoorgebouw van RVS (Rotterdamsche Verzekering Societeiten) er trots maar sober bij. Het heeft regelmatige erkers en een hoge, verlichte glazen banner die het een karakteristieke uitstraling geeft. Gebouwd door de Nederlandse architect Jos Duijnstee in Art deco stijl.

Binnen kun je het RVS logo en wapen bewonderen, die deel uitmaken van een prachtig fresco geschilderd op tegels. Het gemeentebestuur van Sint-Joost-Ten-Node is sinds 1988 geklasseerd en heeft hier een deel van zijn administratie gevestigd.

Koningsstraat 284, Sint-Joost-Ten-Node

 

De Saint-Josse baden

Niet ver daarvandaan werden de baden van Saint-Josse, die nog steeds in gebruik en toegankelijk zijn voor het publiek, tegelijkertijd gebouwd door de gemeente met arbeiderswoningen.

Het project, waarvoor een wedstrijd werd uitgeschreven, werd in 1913 gewonnen door de architecten Joseph Bytebier en Charles Schaessens. Vertraagd door de Eerste Wereldoorlog werd het project in 1930 hervat met herziene en gemoderniseerde plannen. Het complex is gebouwd in de zuiverste art-decostijl en voldoet nu aan alle huidige normen.

De prachtige houten cabines, betegelde vloeren en mozaïeken, marmeren trappen en waterstralen, de hal overdekt door een tongewelf rustend op betonnen bogen en de grote erkers aan de bovenkant zijn allemaal het bekijken waard. De twee verdiepingen tellende hutten komen direct uit op het zwembad of op een open galerij. Een van de mooiste zwembaden in de Brusselse regio.

Rue Saint-François 23/27, Sint-Joost-Ten-Node

 

4/DE “NEW 2024”

De voormalige Pathé Palace-bioscoop

De voormalige bioscoop Pathé Palace is het eerste voorbeeld van een concertzaal in brasseriestijl in Brussel.

Het werd in 1913 gebouwd door architect Paul Hamesse in een geometrische Art Nouveau-stijl die al een voorbode was van de Art deco. De bioscoop bood plaats aan 2.500 mensen, met een parterre, twee balkons, foyers, bijgebouwen en een grote kelderbar. Deze uitzonderlijke capaciteit maakte het de “grootste bioscoop van de hoofdstad”. Na een langdurige restauratie opende het Paleis in 2018 opnieuw zijn deuren. De rondleiding concentreert zich op de foyer en de galerij van Hamesse, die in hun oorspronkelijke staat zijn hersteld.

Anspachlaan 85, Brussel

 

Niet te missen:

2 architectonische juweeltjes: de huizen Roosenboom en Danckaert, die nog nooit eerder zijn bezocht.

De parcoursen kunnen te voet of met de fiets worden ontdekt;

Rondleidingen, tentoonstellingen, workshops, lezingen, proeverijen en gezinsactiviteiten.

 

Infos:

Het BANAD Festival (https://www.banad.brussels/) wordt georganiseerd door Explore.Brussels en haar lidverenigingen:

• • • ARAU – www.arau.org
    • Arkadia – www.arkadia.be
    • Bruxelles Bavard – www.bruxellesbavard.be
    • Pro Velo – www.provelo.org

Datums: 9 et 10 maart, 16 et 17 maart, 23 et 24 maart 2024

Praktische informatie en boekingen: https://www.explore.brussels/fr/