Sommaire
Een nieuw evenement in het werk van een van de duurste kunstenaars ter wereld
De expositie “Cherry Blossoms” van Damien Hirst wordt al bij de kassa van de Fondation Cartier weerspiegeld in het indrukwekkende gebouw van glas en metaal dat door de beroemde Franse architect Jean Nouvel werd ontworpen als tentoonstellingsruimte van de befaamde juwelenmaker en kunstmecenas. Een perfect ‘kader’ voor de nieuwsgierige bezoekers die één voor één met hun smartphone een rondje maken: de tentoongestelde werken worden direct via Instagram gedeeld. Immense gekleurde doeken met dominante roze, witte, rode en zelfs oranje kleuren. De schilderijen hangen in de expositieruimte van de Fondation Cartier precies even ver van elkaar. Het onderwerp is altijd hetzelfde: uitbundig bloeiende Japanse kersenbomen die het zicht op een blauwe, wolkeloze hemel bijna volledig wegnemen. Het azuurblauw is zichtbaar achter een orgie van bloemknoppen, bladeren en takken. Je kunt het zien als een soort onverwacht vervolg op ‘Trees’, de grote, rondreizende expositie van de Fondation Cartier, die er onder meer voor heeft gezorgd dat het werk van de geëngageerde architect Stefano Boeri in Shanghai te zien was.
Damien Hirst maakte in drie jaar 107 nieuwe schilderijen waarvan er exact 30 te zien zijn in de Fondation Cartier in Parijs. Een buitengewoon ‘schildergebaar’ dat de kunstenaar zo heeft gewild. Deze creatieve geestdrift markeert een terugkeer naar de bron voor de hedonistische en provocerende Brit, sleutelfiguur van de befaamde Young British Artists. Deze groep, die in de jaren 90 deze naam kreeg dankzij de Londense kunstgalerie Saatchi, heeft bijgedragen aan het doorbreken van conventies. Ook zorgden de Britse kunstenaars voor een hernieuwde populariteit van de hedendaagse kunst, waarover eeuwig discussie bestaat.
In de ogen van het grote publiek was het universum van de hedendaagse kunst lange tijd geobsedeerd door vlinders en koeien, naast menselijke schedels, vliegen, en zorgvuldig toegetakelde haaien. De laatste wereldwijd geprezen werken van de Engelse kunstenaar Damien Hirst, die in de jaren 2000 een alomtegenwoordige ster van de kunst was, hebben zijn eerste scheppingen uit het eind van de jaren 80 bijna overvleugeld. Deze worden nog altijd als meesterwerken beschouwd, zoals Medecine Cabinets. Fonkelende, smetteloze en bovenmaatse apotheekkasten, vol echte medicamenten, neppillen en medicijndoosjes, uitgestald als kostbare juwelen. Altijd tegendraads deed de kunstenaar onlangs weer van zich spreken door een veiling van non-fungible tokens te organiseren. De beruchte “NFT’s”: kortstondige digitale werken die worden beschouwd als een revolutie in de hedendaagse kunstwereld en -markt. Is de Engelsman een opportunist? Damien Hirst is “een Britse kunstenaar met een vleugje Amerika”, zoals kunstcritica Gilda Williams terecht opmerkt in de tentoonstellingscatalogus voor “Cherry Blossoms”.
Een originele collectie schilderijen geïnspireerd door het impressionisme en actionpainting
Een comeback georkestreerd door Damien Hirst in de Fondation Cartier: “Cherry Blossoms” noemt onverbloemd zijn referenties. Ze zijn afkomstig uit de grote kunststromingen van de 20e eeuw, zoals de impressionisten, en thema’s als de Japanse landschappen en Nymphéas van Claude Monet. Deze klassiek opgezette en overrompelende tentoonstelling is ook duidelijk geïnspireerd door de scenografie van het Musée de l’Orangerie in Parijs. De abstractie door de gebarentaal van de meester van het Amerikaanse expressionisme Jackson Pollock komt eindelijk terug in de volledige vrije en tegelijk terugkerende dynamiek waarmee Damien Hirst de doeken heeft gecreëerd, “van begin tot eind gebombardeerd met verf” (sic). Het total look-aspect van deze verzameling werken met identieke onderwerpen is bovendien een wens van de artiest die vanaf zijn debuut slim gebruikmaakt van ironie. De enige originaliteit bij het ophangen van de werken van deze expositie is een quadriptiek gevormd door vier schilderijen. Een beeld van “Cherry Blossoms” dat kan worden gezien als een kolossale Rorschachtest die de cruciale behoefte aan optimisme en enthousiasme van dit moment weerspiegelt. De werkelijke waarde van elk van deze werken, heel wat ongewoner dan ze lijken, ligt in feite in de overvloedige details en het zich herhalende (ook op een tweede niveau) geluk, die zich openbaren aan zowel de liefhebbers als aan de meest veeleisende kunstverzamelaars.
Een artistieke voortzetting van de carrière van Damien Hirst. Ergens tussen zijn populaire Spot Paintings ofwel schilderijen met gekleurde puntjes op een witte achtergrond uit 1986, zijn vrolijke gouaches van de serie Visual Candy uit 1993 (een idee dat hij herhaalt met de Veils Paintings en zijn postimpressionistische composities) en zijn allernieuwste sculpturen van artefacten in de vorm van koralen, algen en rijkdommen uit de zee.