Sommaire

Jules Wabbes of het avontuur van het postmodernisme

Op weg om een bekend binnenhuisarchitect te worden

De meeste originele en vintagemeubelen van Jules Wabbes zijn nu beschikbaar voor wie zoekt naar elegante, waardevolle en tijdloze designmeubelen. Zijn producten worden verkocht via verschillende merken, zoals de Belgische fabrikant en uitgever Bulo voor de kantoormeubelen en General Decoration (GEDE) voor de lampen en woonaccessoires. Creaties die werden ontworpen voor particulieren en bedrijven vanaf het begin van het grootschalige industriële design tijdens de jaren 50.

Na de Tweede Wereldoorlog begint deze designer en binnenhuisarchitect zijn eigen winkel: een boetiek met antiek en brocante bij de vlooienmarkt in Brussel. Al voor de oorlog was hij gepassioneerd door de handel en nu maakt hij er zijn beroep van. Hij opent de zaak samen met een van zijn vriendinnen, een grote fan van de modernistische schilder Georges Carrey. Toch houdt hij zich verre van de abstractie. Houten meubels, gebruiksvoorwerpen: de originele en tegelijk concrete kleurschakeringen waar hij voor kiest, hebben groot succes. Mensen komen van heinde en verre om hem om interieuradvies te vragen. Vrienden adviseren hem dan ook om binnenhuisarchitect te worden.

Jules Wabbes, tijdgenoot van kunstenaar Pierre Culot, interesseerde zich in eerste instantie voor straatfotografie en is autodidact. Maar door zijn voorliefde voor gepatineerde materialen, onbewerkt of gerecycled, weet hij zich te onderscheiden. Als designer werkt hij in huizen en appartementen van particulieren, en vooral in kantoren. Hij werkt daarbij samen met architecten uit de hele wereld. Zijn bedrijf Mobilier Universel fabriceert Amerikaanse ontwerpen van de Internationale Stijl voor zijn klanten (hij ontmoet beroemde Amerikaanse architecten zoals Philip Johnson). 1957 is het jaar van oprichting. Voor het maken van zijn stoelen en fauteuils, tafels, boekenkasten en dressoirs kiest Wabbes voor massief hout, een duurzaam materiaal.

Michel Figuet

De mooiste binnenhuisarchitectuur

De gebouwen die Jules Wabbes vanaf de tweede helft van de 20e eeuw heeft gerealiseerd, markeren voor altijd de Belgische modernistische stijl en hebben een blijvende invloed. Wabbes onderwijst zijn vak van binnenhuisarchitectuur en ontwerp in gebouwen aan de École supérieure des arts Saint-Luc in Brussel.

De binnenhuisarchitectuur vormt de rode draad voor Jules Wabbes. Enkele van zijn meesterwerken zijn:

de complete verbouwing van de Amerikaanse ambassade in Den Haag in een gebouw van Marcel Breuer in 1959;
Het interieur van het Nationaal Theater van België in Brussel dankzij zijn vriend, de regisseur Jacques Huisman. Een samenwerking met de Belgische architect André Jacqmain, die hij opnieuw treft op de bouwplaats van de Katholieke Universiteit van Leuven voor de Bibliotheek van de Wetenschappen;
de interieurs van de hoofdkantoren van Glaver Glaces en Univerbel (Glaverbel, nu AGC Glass Europe). André Jacqmain is de architect van dat gebouw, samen met andere grote namen van het postmodernisme in België, zoals Renaat Braem;
de kluis van de Société Générale de Banque (BNP Paribas Fortis), gelegen in Brussel. In 2014 werd voorkomen dat dit project werd vernietigd en heeft General Decoration er een film over gemaakt .

Michel Figuet

De renaissance van General Decoration

Elegant, geometrisch, luxueus

In 1969 werkt Jules Wabbes in Knokke-le-Zoute. Het betreft een opdracht voor binnenhuisarchitectuur in een villa ontworpen door Henry van de Velde, die wordt beschouwd als een van de grondleggers van de modernistische beweging in Europa. Naast deze escapade in Zoute, ontwerpt Jules Wabbes modellen voor lampen en metalen accessoires. Het betekent voor hem een nieuw begin op het gebied van esthetiek na zijn werk voor Mobilier Universel. In 1969 wordt General Decoration opgericht: een bedrijf voor het fabriceren, verspreiden en verkopen van deze nieuwe creaties.

Welke nieuwe esthetiek of principes ook in de mode zijn, in de catalogus van General Decoration hebben brons, messing en staal een ereplaats. Deze materialen zijn favoriet bij Jules Wabbes vanwege hun weerstandsvermogen en edele karakter. Ze passen zich aan de meeste vormen aan: vierkanten met ronde hoeken, schuin afgewerkt en honingraatvormig.

De cultproducten van Jules Wabbes voor GEDE

Bijna 70 originele schetsen zijn bewaard door meubelmaker, antiquair en ontwerper van moderne voorwerpen Vincent Colet en zijn echtgenote Caroline Colet. Dankzij hun nauwe samenwerking met Marie Ferran-Wabbes, dochter van Jules Wabbes en kunsthistorica, is het nu mogelijk om de archieven van de ontwerper uit te pluizen en worden zijn werken opnieuw gefabriceerd. GEDE komt opnieuw tot leven.

Het bedrijf dat nu modellen van de meester uit de jaren 50 en 60 produceert, breidt de oorspronkelijke catalogus uit en ontwikkelt nieuwe objecten, lampen en meubels. De producten worden volledig en op ambachtelijke wijze in België gemaakt in smederijen en werkplaatsen, de modellen volgen letterlijk en op de millimeter precies de plannen, referenties en materialen die in die tijd werden gebruikt. Elk van deze begeerde schoonheden wordt genummerd en voorzien van een echtheidscertificaat. Ze zijn geschikt voor woninginrichters, architecten en bedrijven, zoals het gebouw in Bosvoorde van coworkingruimte Fosbury & Sons waar verschillende wandlampen van Jules Wabbes zijn geïnstalleerd.

De afwerking van de modellen van General Decoration is strict conform de originele ontwerpen. De ‘zeshoekige’ tafellamp wordt nu verkocht in een beperkte oplage van 50 exemplaren en kreeg in 2019 zijn prestige terug om de verjaardag van de oprichting van General Decoration op te luisteren. Een vijftigjarig jubileum dat gepast werd gevierd dankzij de productie van deze lamp van grijs marmer uit de Ardennen, handgemaakt door plaatselijke ambachtslieden. Het universum van een grote Belgische naam dat het publiek kan ontdekken in de vitrine van de winkel van het merk in Brussel.